SOSYAL GELÎŞÎM

elem ve haz farklılaşmış bir durumdadır. Elem, hazdan daha erken görülür. 3-6 aylar arasında «öfke» ve «korku» tepkilerine rastlanır. 1 yaşma doğru hazzm doyumla birleşmesi sonucu «sev­gi» oluşur (13).

F.* SOSYAL GELÎŞÎM

İnsan, biyo-kül türel ve sosyal bir varlıktır. Kültürel koşul­lar içinde sosyal ilişkiler, hem toplumun, hem kültürün, hem de bireyin yapısını etkiler. Bireyin tüm yaşamı çevresine uyum sağlama çabası içinde geçer. Bu uyum çabası doğumdan baş­layarak bir gelişim göstermektedir.

Toplumsal beklentilere uygunluk gösteren, kazanılmış dav­ranış yeteneği olarak tanımlanabilen sosyal gelişme, geniş an­lamda bireyin doğumuyla başlayan bir evreyi, dar anlamda ise günlük davranış gelişimini kapsar.

Daha yaygın bir tanımla, sosyal gelişme (toplumsal geli­şim), kişinin sosyal uyarıcıya, özellikle grup yaşamının baskı ve zorunluklarına karşı duyarlık geliştirmesi, grubunda ya da kültüründe başkalarıyla geçinebilmesi, onlar gibi davranabilme­sidir.

Psikologların kullandığı anlamda sosyalleşme terimi, geniş bir davranış ve oluşum alanını içerir. Sosyalleşme en başarılı şekliyle insan organizmasının çaresizlik ve tam bir bencillikle nitelenen bebeklik çağından, bağımsız bir yaratıcılıkla nitele­nen yetişkinlik dönemine geçmesiyle sonuçlanan bir öğrenme ve öğretme işlemidir, öğrenmenin yaııı sıra, şartlanma, katıl­ma ve alıştırma, sosyalleşmenin gerçekleşmesinde rol oynayan temel öğelerdir. İnsan yaşamının belki de en büyük başarısını, sağlam ve dengeli bir sosyalleşmeye kavuşması oluşturur.

Sosyalleşme, tarihsel gelişimin farklı dönemlerinde, her ev­renin kendine özgü sosyo-ekonomik değerleriyle inançlarım yan­sıtır.

Bir öğrenme olgusu olan sosyalleşme, bireyin çevresindeki norm ve değerlere uygun davranış biçimlerini kabul etmesi an­lamına gelir. Diğer insanları anlamak ve onlara uyum göster­mek, sosyalleşmenin önde gelen ölçüsüdür.

ÇP 4